Stichting Vrolijke Papegaai zet zich in voor het welzijn, de opvang en herplaatsing van papegaaien die een nieuw thuis nodig hebben. Met educatie, persoonlijke begeleiding en deskundige zorg helpt de stichting eigenaren en toekomstige adoptanten om deze intelligente en gevoelige dieren een passend leven te bieden. Wij hebben een interview met bestuurslid en vrijwilliger Chiara. In dit interview deelt ze haar passie voor papegaaien, de uitdagingen van opvangwerk en de misverstanden die vaak bestaan over papegaaien als huisdier. Ook legt ze uit hoe de stichting zorgt voor een optimale match tussen mens en vogel, altijd met het welzijn van de papegaai op de eerste plaats.
Kan je iets over jezelf vertellen?
Ik ben Chiara, bestuurslid en vrijwilliger bij Stichting Vrolijke Papegaai sinds 2021. Ik kwam initieel voor een kleinere papegaai maar heb mijn hart verloren aan 2 blauwgele ara’s, Gaston (34j) en Jopie (14j) die onderling ook een goede band hebben, zijn door mij geadopteerd. Ik heb er gelukkig de ruimte voor om 2 zulke grote gaaien alles te bieden wat ze nodig hebben.
Bij Stichting Vrolijke Papegaai help ik mee met de opvang, verzorging en herplaatsing van papegaaien die op zoek zijn naar een nieuw thuis. Daarnaast begeleid ik mensen tijdens de praktijksessies die willen adopteren, en geef ik uitleg over gedrag, voeding en verzorging – alles wat komt kijken bij het houden van deze bijzondere dieren.
Hoe is jouw liefde voor papegaaien ontstaan?
Van jongs af aan heb ik een grote liefde voor dieren, ik denk zoals al onze opvanggezinnen en andere vrijwilligers. De fascinatie en bewondering voor papegaaien komt voor mij persoonlijk door de grijze roodstaart, Jacco, van mijn grootvader waarmee ik ben opgegroeid. Die is 50 jaar geworden en was geliefd door heel de familie en de buurt waar die woonde.
Kun je iets over de stichting/opvang vertellen, in het kort wat jullie missie is?
Onze missie is het verbeteren en optimaliseren van de levensstandaard van alle papegaaien in huiselijke kring. Door educatie, opvang, heropvoeding en herplaatsing hopen wij op meer bewustwording bij huidige en toekomstige eigenaren van papegaaien. Dit binnen het kader van de vijf V’s: Veiligheid, Voeding, Verzorging, Vriendschap en Verrijking. Hierover kom je alles te weten in onze online workshops.
Hoe komen papegaaien bij de stichting? Zijn er goede connecties met dierenbescherming etc.? Gaat het dan voornamelijk om afstand of omdat de papegaai de eigenaar overleeft?
Papegaaien komen door allerlei situaties bij ons terecht. Sterfte van de eigenaar komt geregeld voor. Ook ziekte of verhuizing van de eigenaar, naar een verzorgingshuis of seniorenappartement bijvoorbeeld. Bij scheidingen of onverwachte wijzigingen in het leven. Als er dan niet meer goed genoeg voor de papegaai kan worden gezorgd of de nabestaanden of zorgdragers geen passende opvang kunnen bieden, wordt vaak contact gezocht met onze stichting om de papegaai een liefdevolle, veilige herstart te geven. Het zijn jammer genoeg veelal pijnlijke situaties met soms heel zwaar emotioneel geladen afscheidsmomenten, voor zowel de eigenaar maar zeker ook voor de vogel, waarbij we zelf ook wel eens een traan wegpinken. Voor velen is dit hun kind geweest die alle liefde heeft gekregen.
Soms wordt het houden van een papegaai gewoon zwaar onderschat en maken mensen de goede beslissing om de papegaai een goed leven te bieden via onze stichting en ze niet online te koop te zetten.
Een enkele keer wordt er wel eens een papegaai voor opvang bij ons aangemeld door de dierenbescherming of een dierenasiel of andere organisatie. Maar meestal gebeurt dit door de eigenaar zelf of nabestaanden.
Wat voor type pagegaaien vangen jullie op, zijn er papegaaiensoorten die niet opgevangen kunnen/mogen worden? Worden er bijv. ook papegaaien uitgezet?
Wij vangen enkel papegaaiachtige op, in grootte variërend van een kleine caique tot een grote ara. Soorten zoals valkparkieten, agapornissen, grasparkieten vangen wij niet op.
Wij zetten geen papegaaien uit want die overleven hier niet. De gaaien die bij ons komen zijn door de mens gefokt en helaas ook zelfs vaak opgevoed in plaats van door hun ouders (natuurbroed). Wij richten ons bij de herplaatsing uitsluitend op huiskamervogels. Wel hebben we een paar jaar geleden 2 kaketoes, die niet in een huiskamer geplaatst konden worden, kunnen plaatsen in een klein dierenpark, Harry Malter, in België waarvoor we hen nog steeds dankbaar zijn. In het dierenpark leven ze hun droom want daar kunnen ze heel de dag toeteren en geen mens (of buur) die daar last van heeft. Daar vinden bezoekers het net heel gezellig. Maar alle andere papegaaien zijn herplaatst in de huiskamer, soms nadat ze daartoe liefdevol heropgevoed werden.
Wat zijn de grootste misverstanden die mensen hebben over het houden van papegaaien als huisdieren, en hoe werkt de opvang eraan om deze misverstanden te corrigeren?
Dat papegaaien gemakkelijke huisdieren en gezellige praters zijn die je in een kooi zet met een kom zaad en je ze dan gewoon kan bewonderen. ‘s Avonds misschien nog zelfs een doek over de kooi als de vogel je stoort en klaar.
Onze opvanggezinnen gaan met elke papegaai aan de slag met de nodige kennis en ervaring om er terug een vrolijke papegaai van te maken met stimulatie van natuurlijk gedrag en dagritme. Want zoals elk niet gedomesticeerd wild dier is een papegaai onderhevig aan de zonsop- en ondergang en aan gedrag dat zij/hij vanuit zijn natuurlijke biotoop heeft meegenomen. En hoe daarmee om te gaan in onze samenleving, met het welzijn van de papegaai op de eerste plaats, is niet altijd eenvoudig. Aan Stichting Vrolijke Papegaai zijn maar liefst 1 gedragsdeskundige, 3 gedragsadviseurs en 1 adviseur-in-opleiding verbonden, dus we zijn in staat om deskundig en liefdevol te adviseren, gesteund door tientallen jaren praktijkervaring én onze deskundige vrijwilligers niet te vergeten! 1 van onze bestuursleden heeft ook een opleiding genoten om onze papegaaien door middel van aromatherapie te helpen. Zo kan de geur van lavendelolie bv heel rustgevend werken bij een onrustige papegaai. Of kan eucalyptus heel goed zijn voor een papegaai die problemen heeft met de luchtwegen. Dit zijn geen oliën uit de supermarkt. Het gaat over zeer geconcentreerde olie die specifiek voor aromatherapie werd gemaakt en dienen onder geen beding zonder kennis ingezet te worden. Zo bestaat 1 druppel citroenolie uit de schil van 5000, jawel 5000, citroenen en is 1 druppel knoflookolie gereduceerd uit 300gr knoflooktenen. Daar hangt dus ook wel een prijskaartje aan, maar dat is het wel waard voor de gezondheid van al onze opvangers.
Als kandidaat-adoptiegezin dient iemand bij ons eerst een digitale workshop en een praktijksessie te volgen. De digitale basis- en vervolgworkshops zijn een heel interessant handboek dat je altijd terug kan raadplegen nadat je hem hebt afgerond en het digitale examen hebt afgelegd. Hierin staat alles uitgelegd over het houden van een papegaai voor toekomstige en huidige eigenaars. Bij de praktijksessie dien je fysiek aanwezig te zijn. Daar leer je de opvangpapegaaien kennen die je ook altijd kan bekijken op onze site. En we leren de deelnemers hoe je een vogel veilig en met beperkte stress (voor de papegaai) kan vastnemen om nagels te vijlen en vleugels te wieken en op de hand te leren stappen. Ook kan je daar aan je lesgevers alle vragen stellen die je zou hebben op dat moment.
Als je na zo een dag wel iets voelt voor een van onze opvangertjes dan volgt er een logeerperiode van de papegaai bij je thuis voor een periode van 6 weken.
Waarom 6 weken? Wel het duurt soms even voor de papegaai geacclimatiseerd is dus heb je genoeg tijd om elkaar te leren kennen en leer jij hoe het nou effectief is om voor een papegaai te zorgen. Heel soms stellen mensen bij een logeerperiode vast dat een papegaai toch niet echt bij hen past. Dan komt de papegaai terug naar ons en zoeken we een ander plekje voor de vogel.
Er is ook steeds nazorg en begeleiding na de adoptie, men kan ons altijd contacteren met vragen. We laten mensen en gaaien niet aan hun lot over.
Door de verplichte doch zeer duidelijke cursussen, waarbij duidelijk het welzijn van de papegaai de prioriteit is, ben ikzelf ook bij de stichting beland. Na een jaar onderzoek en inlezen sprak mij de stichting onmiddellijk aan toen ik mezelf klaar voelde om ervoor te gaan, voor zo’n fascinerende papegaai.
Wat zijn de belangrijkste psychologische en emotionele behoeften van papegaaien die in opvang verblijven, en hoe wordt hier specifiek op ingespeeld?
Een papegaai is een niet gedomesticeerd dier, met het verstand van een jong kind, dus een hoog intelligent en sociaal wezen dat normaal in een hechte groep leeft. In de natuur zijn ze heel de dag op zoek naar eten, fourageren ze en verzorgen elkaar. Het is dus noodzakelijk om je papegaai genoeg mentale en fysieke stimulatie en uitdaging te geven EN daarbovenop een aparte rustige slaapruimte. Anders zouden die gezellige kletsers wel eens in onrustige krijsers kunnen veranderen of ze gaan ander voor ons ongewenst gedrag vertonen en daar wordt niemand gelukkig van.
Omdat het een groepsdier is willen wij onze gaaien nauw betrokken zien in het gezin, zijn leefgroep. Wij werken enkel met geschoolde opvanggezinnen die de papegaaien integreren in hun leefwereld. We pogen alle mindere eigenschappen en gewoontes om te buigen met positieve stimulatie naar gewenst en natuurlijk gedrag. Elke papegaai is anders en heeft telkens een andere achtergrond. Die weten we niet altijd maar het opvanggezin kan wel vrij snel een profiel schetsen van de specifieke karaktereigenschappen en daarop inspelen en bouwen. Een open speelboom in de huiskamer met foerageermogelijkheden is een must. Dit vereist enige creativiteit en knutselwerk van jezelf.
EN je kan ten allen tijde ten rade gaan bij collega-vrijwilligers en bestuursleden.
Het aanpassingsvermogen van papegaaien is ongelooflijk en indrukwekkend groot.
Hoe gaat de opvang om met het langdurige proces van rehabilitatie voor papegaaien die jarenlang in gevangenschap (nare situatie) hebben gezeten?
Het aanpassingsvermogen van papegaaien is ongelooflijk en indrukwekkend groot. Elke keer weer zijn wij verbaasd en onder de indruk hoe snel een papegaai weer vertrouwen opbouwt, zelfs na een jarenlange trieste leefsituatie. Veel geduld, empathie en vertrouwen zijn hier het belangrijkst. Mentale en fysieke overprikkeling is nefast. De focus ligt op het vinden van levensvreugde bij de betreffende papegaai door bv het juiste speelgoed te vinden, bij foerageermogelijkheden de gaai laten kijken dat je bv ergens een lekkere noot insteekt en daarop verder bouwen. Met positieve bekrachtiging, zoals een clicker, trainen waardoor je een vertrouwensband creëert.
We geven ze genoeg ruimte op de speelboom zodat ze je kunnen observeren en je gewoontes leren kennen. Ze hebben bij elk opvanggezin een aparte slaapruimte waar ze zich veilig voelen en tot rust kunnen komen.
Deze papegaaien worden geplaatst bij een ervaren opvanggezin. Een rustige omgeving en strikte structuur is belangrijk daarom wordt ook niet elke aanvraag voor een papegaai te adopteren goedgekeurd. Wij zoeken altijd de mooiste match voor de vogel.
Wij streven naar een zo kwalitatief mogelijk leven voor de papegaai. Zelden is een papegaai een knuffelaar of een prater. Als je een knuffelaar wil dat moet je een pluche papegaai aanschaffen of een zeer aanhankelijke hond of kat.
Hoe denkt de opvang na over wat goed en eerlijk is bij het besluit om een papegaai wel of niet naar een nieuw huis te laten gaan? En hoe zorgen ze ervoor dat de papegaai goed past bij de nieuwe eigenaar?
Tijdens de praktijksessie kunnen we al veel zien aan de hand van interactie tussen mens en papegaai. De achtergrondinformatie en/of vaststellingen van het opvanggezin over hun opvangertje is van groot belang. Dat alles in combinatie met de gezinssituatie van de kandidaat-adoptant maakt voor ons als bestuur een besluit om al dan niet met een logeerverzoek in te stemmen mogelijk. Tijdens de logeerperiode kan zowel de stichting als kandidaat-adoptant deze ten allen tijde beëindigen. Na de logeerperiode is er terug een evaluatie en stemronde of de papegaai geadopteerd mag worden en bij het logeergezin mag blijven.
Is er bij jullie een mogelijkheid voor papegaaien om permanent te verblijven?
Neen, in principe niet. Tenzij er door administratieve problemen geen mogelijkheid is om de vogel legaal te herplaatsen. Dat is tot nu toe met 2 papegaaien gebeurd en die zijn bij ons gebleven.
En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat sommige vrijwilligers heel af en toe wel eens hun hart verliezen aan een opvangertje dat recht in hun hart is gekropen en zodoende dus door hen wordt geadopteerd.
Nederland heeft geen tropisch klimaat, hoe heeft het klimaat in Nederland invloed op de zorgbehoeften van papegaaien, vooral in termen van voeding, huisvesting en verzorging?
Qua voeding moet je het soort per soort bekijken. Niet elke soort papegaai eet hetzelfde omdat ze uit andere delen van de wereld komen. Wat we al wel stellig kunnen zeggen is dat alleen een kom zaad voor geen enkele papegaai goed is. Ook in onze workshops zul je dat terugvinden. Een goede biologische pellet EN aanvullend groenten, kiemgroenten of geweekte peulvruchten en een beetje fruit en noten zijn al een goede keuze. Zolang het maar voedzaam en gevarieerd is.
Voor huisvesting dus een aparte slaapplek en een leuke speelboom met speelgoed en fourageermogelijkheden in de woonkamer en liefst ook buiten. Een UV-lamp vooral in de winter en een luchtbevochtiger zijn een must. Ook zeer regelmatige douches in de week zijn een aanrader.
Een strikte structuur van het dagritme wordt aangeraden. Dat bevordert het humeur en hormonenbalans. Het wieken en verzorging van de nagels dient ook regelmatig te gebeuren.
Een keuze voor een papegaai is een keuze voor het leven.
Heb je tips voor mensen die graag een papegaai willen adopteren, wat zijn de belangrijkste overwegingen?
Op onze site vind je al heel veel informatie. Volg onze online workshops en realiseer je heel erg goed hou oud een papegaai kan worden! Een leeftijd van 60, 70 of 80 jaar is geen uitzondering, Een keuze voor een papegaai is een keuze voor het leven.
En dan zomaar nog wat willekeurige vragen waar je over na kan denken:
- Heb ik plaats voor een aparte slaapruimte, een speelboom en een volière buiten?
- Is mijn huis groot genoeg?
- Heb ik opvang als ik op vakantie ga of gaat die mee?
- Heb ik het geduld voor een lawaaierige papegaai
- Heb ik dagelijks de tijd en zin om een kooi schoon te maken, foerageerspeelgoed te vervangen en zelf te maken?
- Heb ik dagelijks tijd om de papegaai de nodige aandacht en binding te geven?
- Waarom wil ik eigenlijk een papegaai?
- Welke papegaai wil ik?
- Maakt die papegaai lawaai?
- …en wat gaan de buren van het geschreeuw met een volume van boven de 100decibel zeggen?
Heb je verder nog tips die je wil delen?
Een verrassende: Neem geen papegaai, een papegaai is niet geschikt als huisdier!
Meer lezen over deze stichting? Of wil je misschien een papegaai adopteren? Bekijk de website: vrolijkepapegaai.nl